Za blisko 5 mln zł powstaje nowa aranżacja kolekcji militariów w Muzeum Zamkowym

Muzeum Zamkowe w Malborku przygotowuje właśnie ekspozycję, która „ma być flagową wystawą stałą przedstawiającą imponujący zbiór militariów”. Do tej pory zwiedzający warownię mogli oglądać wystawę „Broń i barwa” w skrzydle wschodnim Zamku Średniego, czyli wchodząc przez bramę główną i na dziedzińcu skręcając w lewo. Tam na pierwszej kondygnacji znajdowały się zabytki, które były gromadzone od podstaw od 1961 r., czyli od początków malborskiej instytucji. Po zmianach ekspozycja będzie zajmowała całe podstrysze w skrzydle wschodnim. Oprócz dotychczasowych obiektów trafią na nią eksponaty składowane dotychczas w magazynie, a także broń orientalna.

Zmodernizowana wystawa będzie podzielona na dwa niezależne działy. W sali nr 1, czyli „Zbrojowni”, zostaną zaprezentowane militaria średniowieczne i nowożytne. Malborska kolekcja obejmuje wiele cennych okazów z okresu od średniowiecza do XIX wieku. Składają się na nią m.in. miecze, rapiery, szpady, arkebuzy, muszkiety i pistolety oraz uzbrojenie ochronne, hełmy, kirysy i zbroje. Rarytasami są napierśniki zbroi turniejowych z XVI w., płytowy półzbrojek jeździecki z XVII stulecia, myśliwska broń palna z XVII i XVIII w. czy pistolety puffery z XVI w. i XVII-wieczne strzelby cieszynki.

Na unowocześnionej wystawie zabytki będą szły w parze z technologią. Urozmaiceniem jej będą bowiem „przestrzenie fabularyzowane”.

- Przestrzeń z mostkiem, którym zwiedzający przechodzi symbolicznie ze średniowiecza w nowożytność, uatrakcyjnia projekcja multimedialna, tętent końskich kopyt, szczęk zbroi - wyjaśnia Muzeum Zamkowe. - Kolejną atrakcją jest przejście przez multimedialny pojedynek na broń palną prezentowany na dwóch monitorach. Przechodzący znajduje się w osi strzału. Zwiedzający znajdzie się również w multiplikowanej przestrzeni zbroi, która będzie potęgowała wrażenie majestatu i siły oręża.

Sala nr 2 to „Skarbiec”, w którym umieszczone zostaną militaria orientalne z okresu od XII do XIX wieku. Znajdą się na niej eksponaty z kolekcji prof. Lecha Kobylińskiego, którą muzeum pozyskało w 2012 r. W jej skład wchodzi ponad sto sztuk różnego rodzaju elementów uzbrojenia. Malborska instytucja zapłaciła tylko za część kolekcji (370 tys. zł za 49 obiektów), a drugą część kolekcjoner przekazał za darmo.

Zamkowe militaria w nowej aranżacji miały być udostępnione zwiedzającym już w ubiegłym roku, ale dopiero po trzecim przetargu Muzeum Zamkowemu udało się wyłonić wykonawcę prac adaptacyjnych. Okazują się one potężną, zważywszy na koszt, inwestycją, bo zamkną się kwotą blisko 3,9 mln zł netto, co razem z podatkiem VAT stanowi ok. 4,8 mln zł brutto Gros środków pochłonęły same prace remontowo-konserwatorskie w pomieszczaniach, a oprócz tego oczywiście wykonanie klimatyzacji niezbędnej dla dobra eksponowanych zabytków, oświetlenie, efekty multimedialne czy stylizowane gabloty.

- Obecnie trwają prace wykończeniowe, m.in. wykonywane są podłogi, tynki, konstruowane są gabloty. One mają potrwać do końca lutego, a potem rozpoczniemy prace związane z wyposażeniem powierzchni wystawowych - mówi Bernard Jesionowski, starszy kustosz z Działu Konserwacji Zamku w Muzeum Zamkowym.

Militaria w nowej krasie mają być udostępnione do zwiedzania w kwietniu. Otwarcie wystawy zbiegnie się w czasie z przyjazdem do zamku ks. Bruno Plattera, wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, który będzie uczestniczył w jeszcze ważniejszym wydarzeniu w historii Muzeum Zamkowego, czyli oficjalnym zakończeniu wielkiego remontu na Zamku Wysokim.

Po pracach remontowo-konserwatorskich zostanie oddany kościół Najświętszej Marii Panny, w średniowieczu najważniejsza świątynia państwa zakonnego. Ponad 70 lat po zniszczeniach wojennych w kościele zostało m.in. odtworzone sklepienie, położona też będzie podłoga, a w zewnętrznej niszy już stoi ponad 8-metrowa średniowieczna figura Matki Boskiej, którą specjaliści w dziedzinie odtwarzania zabytków cały czas pokrywają setkoma tysięcy fragmentów mozaiki.

Przypomnijmy, że na całość prac w zespole kościoła NMP na Zamku Wysokim muzeum pozyskało 26 mln złotych z tzw. funduszy norweskich.