Historia Malborka i okolic. Love story szkockiego jeńca i niemieckiej dziewczyny z wojną w tle

Dla Johna Stuarta Browna (ur. 4. czerwca 1920, zm. 24. marca 2001 r.) wojna skończyła się 12 czerwca 1940 roku, kiedy jako dwudziestoletni fizylier z 51 Dywizji Górskiej trafił do niemieckiej niewoli pod St. Valery-en-Caux we Francji. Nowy rozdział w jego życiu, daleki od heroizmu, miał się rozpocząć tysiące kilometrów dalej. Młody szkocki żołnierz trafił do Stalagu XXB Marienburg Willenberg, a resztę "swojej" wojny miał spędzić, pracując w gospodarstwie za Nogatem, w Schoenau (Kraśniewo), gdzie zakochał się w Dorze Warkentin - córce bauera, u którego pracował.

Książka Browna to historia skrywanego romansu młodego jeńca i atrakcyjnej przywódczyni wiejskiej sekcji BDM - Związku Dziewcząt Niemieckich, żeńskiej przybudówki Hitlerjugend. W zasadzie lepiej do tej książki pasowałby tytuł "Niebezpieczne związki". Za utrzymywanie intymnych relacji z jeńcem mogła być oskarżona o "pohańbienie rasy aryjskiej". Młodzi musieli wiedzieć, co im groziło w razie donosu do władz.

Zbliżał się rok 1945, a wraz z nim Armia Czerwona. Kochankowie postanowili ewakuować się na własną rękę krytą furmanką w stronę Gdańska, licząc na miejsce na statku płynącym w głąb Rzeszy. Tam dogonili ich wyzwoliciele, tam też przeżyli swoje najbardziej przerażające doświadczenia. Będąc w jednym z mieszkań, w ostatniej chwili musieli schować się pod łóżkiem, na którym za chwilę krasnoarmiejcy zgwałcili zbiorowo kobietę.

Po tym traumatycznym zdarzeniu John Stuart zdecydował, że jedynym sposobem na uratowanie swojej przyszłej żony będzie ogolenie  głowy i przebranie jej za mężczyznę. Po wielu perypetiach bezpiecznie dotarli do brytyjskiej strefy okupacyjnej w Berlinie Zachodnim, a następnie do Szkocji, gdzie zawarli związek małżeński. Żyli długo i szczęśliwie, doczekali się dwójki dzieci i trójki wnucząt.

Epilog. Jest rok 1970, dwadzieścia pięć lat od zakończeniu wojny Dora i Stuart Brownowie przyjechali na stare śmieci do Kraśniewa. Jej rodzinny dom był zamieszkany przez cztery polskie rodziny, a w ceglanym garażu, służącym do 1945 roku jako lokum dla przymusowych robotników ze stalagu, urządzono kurnik.

Książka "Forbidden Paths" („Zakazane ścieżki”) to niezwykle prawdziwa historia wojny Johna Stuarta Browna. Można ją określić jako wojenne love story. Drukiem wyszła w 1978 roku, można ją kupić w księgarniach internetowych.