Kronika dawnego "Ekonomika", czyli obecnego Technikum nr 3 (odc. 1). Jak Gagarin został patronem szkoły wtedy z siedzibą przy ul. Reymonta

Jakie były początki dzisiejszego Technikum nr 3? W 1960 roku przy Zespole Szkół Zawodowych w Malborku powstała Zasadnicza Szkoła Handlowa, a 25 sierpnia 1961 r. Kuratorium Oświaty Okręgu Gdańskiego podjęło decyzję o utworzeniu Technikum Ekonomicznego. Od tego czasu siedzibą szkół ekonomicznych w Malborku został budynek przy ul. Reymonta 24 (obecnie mieści się tutaj Zespół Szkół Katolickich).

Pierwszym dyrektorem szkoły został Witold Hrynkiewicz. 28 sierpnia 1961 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Pedagogicznej Technikum Ekonomicznego i Zasadniczej Szkoły Handlowej, a trzy dni później nastąpiło uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego w sali posiedzeń Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Malborku.

W ramach Technikum Ekonomicznego funkcjonowały kolejno:

• Zasadnicza Szkoła Handlowa o specjalnościach sprzedawca i maszynistka biurowa (swoją działalność zakończyła w 1972 r.);
• Technikum Ekonomiczne o specjalności ogólnoekonomicznej (do 1971 r.);
• Technikum Ekonomiczne dla Pracujących o specjalności handlowej (funkcjonowało w latach 1964-1975);
• Liceum Zawodowe o specjalności sprzedawca-magazynier utworzone w roku 1972;
• Wydział Zaoczny Liceum Ekonomicznego o specjalności ogólnoekonomicznej otwarty w roku 1976 r.

W 1963 r. istniejące wówczas Technikum Ekonomiczne otrzymało sztandar, ale nie miało patrona. W 1967 r. Rada Pedagogiczna chciała, aby został nim Oskar Lange (ekonomista i polityk komunistyczny, członek Komitetu Centralnego PZPR), jednak kuratorium oświaty się nie zgodziło, bo jedna ze szkół nosiła już jego imię. Temat wrócił w kolejnym roku. Wedle „odgórnych sugestii” dobrym patronem byłby kosmonauta radziecki Jurij Gagarin, który zginął 27 marca 1968 r. podczas lotu treningowego na samolocie.

I tak się stało. Gagarin został patronem „Ekonomika”, a przygotowania i uroczystość zostały szczegółowo opisane w specjalnej szkolnej kronice, wykonanej w dwóch analogicznych egzemplarzach. Jeden pozostał „na wieczną pamiątkę w szkole”, a drugi – za pośrednictwem konsula generalnego ZSRR w Gdańsku – został przekazany żonie i córkom kosmonauty.

Z kroniki można się dowiedzieć, że Gagarina na patrona zaproponowało Koło Związku Młodzieży Socjalistycznej kl. IV Ta.

Wspaniałe osiągnięcia pierwszego kosmonauty pozostaną na zawsze jasnym drogowskazem na drodze postępu kultury ludzkości. Nie było chyba drugiego człowieka, który cieszyłby się tak wielką popularnością i miłością wszystkich ludzi, niezależnie od ich pozycji społecznej, narodowości czy przekonań… – argumentowali uczniowie we wniosku do Rady Pedagogicznej.

Wnioskodawcy napisali też, że "Wspaniałe sukcesy pioniera lotów kosmicznych oraz jego przyjaciół i uczniów staną się źródłem i podstawą dla nowych osiągnięć w badaniach naszego systemu planetarnego i wszechświata".

Kronika informuje, że wszyscy uczniowie szkoły zaaprobowali ten wniosek i na tej podstawie Rada Pedagogiczna Liceum Ekonomicznego w Malborku za pośrednictwem kuratora okręgu szkolnego w Gdańsku wystąpiła do Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego PRL „o nadanie szkole imienia Pierwszego Bohatera Kosmosu”. 6 kwietnia 1968 r. minister prof. dr Henryk Jabłoński wydał zarządzenie nr SZ-2-0141-77/68, którym nadał szkole imię Gagarina z dniem obowiązywania od 12 kwietnia 1968 r.

Uroczystość nadania patrona odbyła się 27 kwietnia 1968 r. W kronice zachowało się zaproszenie z programem godzinowym:

• 8.55 - odsłonięcie tablicy pamiątkowej na budynku szkoły;
• 9.30 – akademia okolicznościowa w sali Domu Kultury ZZK przy ul. Poczty Gdańskiej;
• 11.30 – członkowie Rady Pedagogicznej, uczniowie przodujących klas (I LE i III ZmB) i członkowie władz organizacji młodzieżowych szkoły złożą hołd pamięci żołnierzy Armii Czerwonej przy obelisku na dziedzińcu Zamku Średniego;
• 12.00 – delegacja szkoły w/w składzie weźmie udział w otwarciu wystawy „Leningrad 1917-1967” w salach Muzeum Zamkowego.

Oczywiście o tamtym wydarzeniu pisała prasa, m.in. „Głos Wybrzeża”, który wtedy jeszcze pod winietą na pierwszej stronie miał dopisek „Organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej”. O nadaniu patrona „Ekonomikowi” donosił w poniedziałek 29 kwietnia 1968 r.

W Domu Kultury Kolejarza dyrektor technikum tow. W. Hrynkiewicz wygłosił referat omawiający osiągnięcia ZSRR w pokojowym podboju przestrzeni kosmicznej, życie i pracę J. Gagarina oraz znaczenie współpracy i przyjaźni polsko-radzieckiej. W południe uczennice i uczniowie szkół malborskich złożyli kwiaty u stóp obelisku wzniesionego na dziedzińcu Zamku Średniego ku czci żołnierzy radzieckich poległych w walkach o wyzwolenie miasta - pisał m.in. autor relacji w "Głosie Wybrzeża".

Gazeta podała również, że „w sali recepcyjnej muzeum zamkowego malborski aktyw partyjny i społeczny spotkał się z uczestnikami Wielkiej Rewolucji Październikowej i wysłuchał odtworzenia płyty z przemówieniem W. I. Lenina. W czasie uroczystości na zamku przewodniczący Prezydium PRN w Malborku S. Kalinowski udekorował 25 wyróżniających się aktywistów partyjnych medalami pamiątkowymi „500 rocznicy pokoju toruńskiego”, zaś dyrektor muzeum zamkowego mgr arch. H. Raczyniewski – w imieniu ministra kultury i sztuki – wręczył tow. Kalinowskiemu srebrną odznakę za zasługi w opiece nad zabytkiem.”

We wszystkich uroczystościach uczestniczył Wasilij Czernyszew, wicekonsul generalny ZSRR w Gdańsku.

Szkoła miała więc już patrona, a nadchodziły kolejne zmiany. Przedwojenny budynek z pięknymi mansardami przeszedł przebudowę.

W związku z trudną sytuacją lokalową szkoły od 1968 r. przygotowywany był projekt rozbudowy budynku. Zamysł został zrealizowany w roku szkolnym 1969/70 i dzięki zaangażowaniu rodziców, uczniów i nauczycieli remont trwał niecałe 11 miesięcy. W en sposób 1 września 1970 r. szkoła przeszła na gabinetowy system nauczania” - czytamy w publikacji „Zespół Szkół w Malborku. Popularny >>Ekonomik<<” - przeżyjmy to jeszcze raz".

Za udostępnienie kronik dziękujemy dyrekcji Technikum nr 3 w Malborku.