Lichnowy wysoko w rankingu programu "Czyste Powietrze". NFOŚiGW szykuje bonusy dla gmin, by zachęcały mieszkańców do wymiany pieców

Program „Czyste Powietrze”, którego wartość szacuje się na ponad 100 mld zł, ma na celu wymianę nieefektywnych urządzeń grzewczych oraz przeprowadzenie termomodernizacji w 3 milionach budynków jednorodzinnych. Teraz każdy mieszkaniec Polski może zobaczyć, ile wniosków na wymianę kopciuchów i docieplenie domów złożono w jego gminie, bo pomaga w tym ranking stworzony wspólnie przez NFOŚiGW, Polski Alarm Smogowy i Bank Światowy.

Gmina Lichnowy najwyżej w województwie pomorskim

PAS wyjaśnia, że zestawienie powstało na podstawie dostarczonych przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej danych o liczbie wniosków do programu "Czyste Powietrze" złożonych przez właścicieli budynków jednorodzinnych w poszczególnych gminach. O pozycji decyduje wskaźnik, którego wartość wyznacza liczba złożonych wniosków na 1000 budynków jednorodzinnych.

Opublikowany właśnie ranking obejmuje pierwszy kwartał 2021 roku (do dnia 31 marca). Wśród 20 najaktywniejszych gmin w programie „Czyste Powietrze” aż szesnaście jest z województwa śląskiego. 20 miejsce, najwyższe w województwie pomorskim, zajmuje gmina Lichnowy.

- Program "Czyste Powietrze" daje realną szansę na zmniejszenie lub uniknięcie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń do atmosfery i dzięki temu na poprawę jakości powietrza. Nasi mieszkańcy od początku trwania programu mają wsparcie pracowników Urzędu Gminy Lichnowy przy wypełnianiu wniosku, otrzymują niezbędne informacje. Z kolei podpisanie porozumienia z WFOŚiGW w Gdańsku umożliwiło składanie wniosków bezpośrednio w Urzędzie Gminy bez konieczności przesyłania ich do Gdańska, co znacznie usprawniło staranie się o dofinansowanie – mówi Jan Michalski, wójt Lichnów.

Rolę tej współpracy podkreślają też w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Coraz więcej gmin decyduje się na podpisanie porozumienia w zakresie wspólnej realizacji programu „Czyste Powietrze”. Razem możemy naprawdę wiele zrobić – zapewnia Teresa Jakubowska, zastępca prezesa WFOŚiGW w Gdańsku. - Nam najbardziej zależy na tym, aby jak najwięcej osób wymieniło nieefektywny kocioł na nowy, przeprowadziło termomodernizację swoich domów, zainwestowało w odnawialne źródła energii. To bowiem realnie przekłada się na lepszą jakość powietrza w naszym regionie.

Lichnowscy urzędnicy zdają sobie sprawę, że w I kwartale 2021 r. mieszkańcy złożyli raptem 12 wniosków, ale przelicznik robi różnicę i jest powodem do radości. W pierwszej setce z Pomorza są jeszcze: gmina Ryjewo (36 m,., 20 wniosków), miasto Człuchów (85 m., 18 wniosków) oraz Somonino (86 m., 31 wniosków).

Dla porównania - z rankingu wynika, że Gdańsk z 38 wnioskami złożonymi w I kwartale zajmuje 2154 miejsce. Każdą gminę można sobie wyszukać w specjalnej wyszukiwarce stworzonej przez Polski Alarm Smogowy. Znajdziesz ją TUTAJ.

Kolejny ranking na początku września już z bonusami

Celem rankingu stworzonego przez NFOŚiGW, PAS i Bank Światowy jest „motywowanie gmin do większej aktywności w zakresie zachęcania mieszkańców do wymiany kopciuchów”. To pierwsze, właśnie opublikowane zestawienie jest nazywane „przedstartowym”, natomiast za kolejny kwartał będą już przyznawane bonusy. W sumie za okres od 1 kwietnia 2021 do 31 marca 2022 roku NFOŚiGW na bonusy dla najbardziej aktywnych gmin przeznaczy 16 milionów złotych.

Pierwszym warunkiem jest jednak podpisanie przez gminę wspomnianej umowy o współpracy przy „Czystym Powietrzu” z właściwym terytorialnie wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Umowa taka daje również gminie możliwość uzyskania do 30 tys. zł na uruchomienie i prowadzenie punktu obsługi beneficjenta oraz uprawnia do skorzystania z nowych (wyższych) stawek od każdego złożonego wniosku o dofinansowanie (150 i 50 zł w zależności od rodzaju wniosku) - informuje NFOŚiGW.

Kolejny ranking zostanie opublikowany z początkiem września 2021 r. Docelowo powinien opierać się o wynik zinwentaryzowanych kotłów do wymiany. Będzie to możliwe dzięki temu, że 1 lipca uruchomiona została Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków, która będzie gromadzić informacje o wszystkich źródłach ciepła w budynkach.

Domy jednorodzinne to za mało

W przypadku gminy Lichnowy nie da się też nie wspomnieć o innym projekcie, który nie ma związku z programem „Czyste Powietrze”, ale już na pewno przełożył się w skali mikro na poprawę jakości powietrza. Ten samorząd z gminą Stare Pole, jako partnerem, w latach 2019-2020 zrealizował projekt z unijnym dofinansowaniem, dzięki któremu mieszkańcy mogli wymienić piece na odnawialne źródła energii. 85 procent dofinansowania pochodziło z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego.

Mieszkańcy, którzy skorzystali z tego programu, przekonali się o korzyściach płynących z wymiany źródła ciepła, a wśród pozostałych mieszkańców znacznie wzrosło zainteresowanie powyższym tematem dzięki czemu "Czyste Powietrze" cieszy się dużym zainteresowaniem - informuje Jan Michalski.

A to zainteresowanie, zdaniem wójta, wymaga zmian w programie rządowym, który obecnie dotyczy tylko budynków jednorodzinnych. Włodarz podkreśla, że należy go rozszerzyć o budynki wielorodzinne.

- Zabudowa wielorodzinna jest dużym źródłem zanieczyszczeń atmosfery. Budynki nie posiadają jednego źródła ciepła, każdy z lokali mieszkalnych ogrzewany jest własnym kotłem lub piecem opalanym węglem. Jeden budynek wielorodzinny może posiadać aż 12 systemów grzewczych wymagających pilnej modernizacji – dodaje Jan Michalski.