Malbork. 75-lecie Poczty Polskiej w mieście. Powstał okolicznościowy datownik, będzie też znaczek

Jubileusz przypada 17 maja. Tego dnia w 1945 roku uruchomiono Urząd Pocztowy Malbork 1.

- Była to pierwsza w historii naszego miasta polska placówka pocztowa - przypomina malborczyk Jerzy Zimnicki. - Inspirując się motywami znajdującymi się na historycznym sztandarze malborskich pocztowców, zaprojektowałem okolicznościowy datownik, który Poczta Polska S.A. zatwierdziła do realizacji i będzie stosowany w UP Malbork 1 w dniu 18 maja br. Planowane jest również wydanie w maju specjalnego znaczka pocztowego z okazji 75-lecia UP.

Pan Jerzy przed pięcioma laty, przy okazji 70-lecia, przedstawił naszym Czytelnikom zarys historyczny dotyczący powstania i działalności poczty:

"Obszerne fragmenty >>Kroniki OUP Malbork 1<<, dokumentu unikalnego, pokazują trud organizacji sieci pocztowej, trud życia pionierów – Polaków przybyłych do zniszczonego wojną Malborka w kwietniu 1945 roku. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę ze skrajnie skomplikowanej sytuacji tamtych czasów. O północnej i zachodniej granicy Polski rozstrzygnięto dopiero na konferencji berlińskiej, zwanej poczdamską, latem 1945 roku.

Gdy pierwsi Polacy, w tym pocztowcy, tworzyli pierwsze polskie instytucje i urzędy, władzę w mieście sprawowała wojskowa komendantura radziecka, która pierwszych przedstawicieli władz polskich, grupę operacyjną kierowaną przez majora Józefa Wiernickiego, umieściła na dwa tygodnie... w areszcie domowym, a inni Polacy musieli mieć specjalne przepustki uprawniające do przebywania w mieście. Burmistrz Zygmunt Iwanicki urzędował w swoim prywatnym domu.

Mimo że w połowie marca 1945 r. Rząd Tymczasowy wyznaczał pełnomocników m.in. na Prusy Wschodnie oraz stawiał zadania grupom operacyjnym, wcale nie było pewne, że będzie tu Polska. Ludność niemiecka wracała na te tereny i stanowiła większość. Dobrze, żeby mieli tę świadomość ludzie z pasją dyskutujący o 17 marca 1945 r., dacie „wyzwolenia” miasta.

9 maja 1945 r. rozpoczął urzędowanie pierwszy starosta, Augustyn Szpręga. Faktyczne przekazywanie władzy przez radzieckiego komendanta miasta następowało sukcesywnie od 3 czerwca 1945 r. Tymczasem już 17 maja polscy pocztowcy podjęli pracę w częściowo wyremontowanych przez siebie pomieszczeniach budynku przy obecnej ulicy 17 Marca. Polska poczta już działała.

Poczta to nie tylko przedsiębiorstwo, to instytucja uczestnicząca w tworzeniu zrębów państwowości polskiej na tych ziemiach, spełniająca olbrzymią rolę w szerzeniu kultury – działający przez lata z sukcesami zespół teatralny, sekcja baletu dziecięcego, rozwoju radiofonii, czytelnictwa, turystyki, koło PTTK i sportu, organizacja i udział w wyścigach kolarskich.

Amatorski zespół teatralny malborskich pocztowców powstał na początku 1951 roku, działał kilkanaście lat, dał 118 przedstawień, wystawiając 23 premiery. W swoim repertuarze miał m.in. „Pana Jowialskiego”,„Zaloty”, „Dwie blizny”, „Zagłoba swatem”, „Zemstę cygana”. Do jego założycieli i najbardziej zasłużonych członków należeli: Kinga Matuszak, Włodzimierz i Romana Kochaniakowie, Janina i Jerzy Gardzielewscy, Antoni Stachurski, Włodzimierz Kuryłowicz, Gizela Chełmowska, Irena Pilarska.

Balet dziecięcy składający się z dzieci pracowników Obwodu Poczty istniał od 1952 roku. Jego animatorkami były: Janina Gardzielewska, Kunegunda Matuszak, Janina Poręba.

Duże zasługi mieli malborscy pocztowcy (m.in. pp. Idaszak, Kurzętkowski) w radiofonizacji Malborka. Aktywnie uczestniczyli w pracach SKRK, współtworzyli Społeczny Komitet Budowy Studia (radiowęzła) przy ul. Kraszewskiego, brali udział w nadawaniu audycji i słuchowisk. Malborscy listonosze z powodzeniem rywalizowali w wyścigach kolarskich organizowanych przez pocztę."