Malbork. Flagi Ukrainy na pomniku z gwiazdą przy Sikorskiego i zaklejona "Armia Czerwona"

Najpierw na pomniku z gwiazdą w Malborku były dosadne hasła pod adresem Putina, które nieznany sprawca wykonał sprejem. Służby miejskie (bo to teren należący do miasta) zamaskowały wulgaryzmy, ale teraz obiekt przy ul. Sikorskiego wygląda… jeszcze gorzej niż przed pojawieniem się napisów.

- Jeżeli to dotyczy niecenzuralnych słów, to lepsze jest pomalowanie na szaro, czyli w kolorze betonu – komentuje Józef Barnaś, wiceburmistrz Malborka.

Czy zdaniem władz, jest szansa na doprowadzenie do wygaszenia emocji, które wywołuje pomnik i jego symbolika? Sowiecka gwiazda już wcześniej dzieliła mieszkańców, a teraz - po napaści Rosji na Ukrainę i dokonywaniu zbrodni wojennych na ludności cywilnej - dla wielu malborczyków tym bardziej stała się obiektem niepożądanym.

Według dostępnych relacji, podobno były tam złożone ciała saperów, którzy zginęli podczas rozminowywania Malborka. Są przekazy, że miała tam zostać przeprowadzona ekshumacja, ale nie ma dokumentów, które to potwierdzają. Czyli można powiedzieć, że obecnie nie tyle jest to pomnik, co miejsce pochówku. A tych bez ekshumacji nie można likwidować – tłumaczy Józef Barnaś.

Ale nie da się ukryć, że czym innym jest samo miejsce, gdzie być może do dzisiaj spoczywają szczątki czerwonoarmistów, a czym innym próba zneutralizowania przekazu tego pomnika. Niektórych razi głównie gwiazda, uznawana za symbol sowieckiej dominacji, innych być może umieszczona tam tablica, świadectwo dawnej czci mieszkańców miasta dla "bohaterów Armii Czerwonej".

Może innym wyjściem byłoby postawienie tablicy informacyjnej z rysem historycznym dotyczącym tamtego okresu w dziejach miasta, drugiej wojny światowej, Związku Radzieckiego, stalinizmu i Armii Czerwonej. Wiadomo, że nie wszyscy są za tym, by całkowicie usunąć pomnik. Część osób chce bronić go niemal własną piersią.

- Można byłoby się temu przyjrzeć, ale musi być wola na przeprowadzenie takiego procesu. Sprawdziłem, to jest teren miejski, ale by taka decyzja miała szersze uzasadnienie, może ktoś z mieszkańców formalnie zaproponować jakieś radykalne rozwiązanie w formie petycji. Jest w Radzie Miasta Malborka Komisja Skarg, Wniosków i Petycji; myślę, że jej członkowie chętnie pochylą się nad tą sprawą – podpowiada wiceburmistrz Barnaś.

Jego zdaniem, lepiej byłoby, gdyby temat zaistniał szerzej niż tylko w gabinecie burmistrza.

Inaczej będzie wyglądało, jeśli będzie to inicjatywa oddolna, która będzie analizowana przez radnych. Przepraszam, że tak mocno będę akcentował ich rolę, ale uważam, że działają w imieniu społeczeństwa, reprezentują rozmaite środowiska, ale mogą wypracować wspólne stanowisko. A jeśli już podejmą decyzję, to na pewno zostanie ona przez burmistrza wykonana. To jest naturalna droga do rozwiązania tego typu problemu – uważa Józef Barnaś.

Trudno jednak powiedzieć, czy któryś z mieszkańców podejmie się bycia inicjatorem przeprowadzenia takiej debaty w Radzie Miasta i złoży petycję w sprawie pomnika z gwiazdą. Być może niektórym wystarczyła internetowa wymiana zdań, jaka przetoczyła się niedawno na naszym profilu w mediach społecznościowych.

Póki co, na monumencie ktoś umieścił niebiesko-żółte flagi w geście solidarności z walczącą i cierpiącą Ukrainą, bez powodu zaatakowaną przez reżim Putina. Na tablicy pamiątkowej taśmą zaklejone zostały wyrazy "Armii Czerwonej". W tej zmodyfikowanej wersji napis z 1945 roku brzmi:

Bohaterom poległym o wyzwolenie Malborka społeczeństwo miasta Malborka.