Malbork. Małgorzata Kożuchowska w zamku. Spacerowała po dawnej rezydencji królów polskich. Zobacz film

Konwencja akcji organizowanej przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu jest następująca: aktorka Małgorzata Kożuchowska odwiedza dawne rezydencje królów polskich, spaceruje z pracownikami poszczególnych muzeów, wysłuchuje ich opowieści, a potem te "wirtualne spacery" można obejrzeć w internecie.

I tak też było z malborskim zamkiem. A jakie wrażenie dawna warownia zrobiła na aktorce?

Jestem zachwycona. Przyznaję ze wstydem, że nie wiem, jak to się stało, że nigdy wcześniej tutaj nie trafiłam - powiedziała po zwiedzeniu zamku Małgorzata Kożuchowska.

W piątek (13 listopada) Muzeum Zamkowe w Malborku opublikowało film nagrany kilka dni wcześniej. Na dziedzińcu Zamku Średniego znaną aktorkę wita w stroju polskiego szlachcica Arkadiusz Dzikowski, pracownik Działu Edukacji malborskiej instytucji, i oprowadza po dawnej rezydencji królów.

- Wiem, że to (rezydencja królów, dop. red.) może brzmieć dziwnie, dlatego że większość ludzi kojarzy zamek w Malborku z mistrzami zakonu krzyżackiego - mówi Arkadiusz Dzikowski. - Co prawda, zamek nie był już stolicą państwa, ale królowie przybywali tu w ważnych sprawach, najczęściej politycznych bądź militarnych i oczywiście musieli jakoś funkcjonować. Do tych celów zaadaptowali pomieszczenia rezydencji wielkich mistrzów.

Podczas wirtualnego spaceru odwiedzamy w pierwszej kolejności Wielki Refektarz, który powstał w pierwszej połowie XIV w.

- W czasach polskich królowie wykorzystywali go do tego samego celu (co wielcy mistrzowie wcześniej, dop. red.). Była to przede wszystkim wielka sala reprezentacyjna, w której można było urządzać ważne spotkania nie tylko natury politycznej, ale także społecznej. Ciekawostką tej sali jest to, że król Zygmunt III Waza, kiedy przybywał tutaj do Malborka, a przybył tutaj aż pięć razy, urządzał w tej sali stół królewski, przy czym sala otwarta była dla wszystkich, bez względu na stan społeczny, a więc bogaci i biedni, kobiety i mężczyźni, każdy mógł przyjść i oglądać ceremoniał przy stole królewskim - opowiada Arkadiusz Dzikowski.

Ciekawostek jest dużo więcej. Najlepiej więc po prostu obejrzeć film i "pospacerować" dalej ze specjalistą w swojej dziedzinie, który historię zamku ma w małym palcu. Można m.in. dowiedzieć się, jaka tylko jedna oryginalna pamiątka zachowała się do dziś po czasach, gdy Pałac Wielkich Mistrzów stał się pałacem królewskim; zobaczyć nowożytną część zamkowej wystawy militariów (Malbork jako arsenał Rzeczypospolitej) i wystawę czasową „In aurum pondere suo/Na wagę złota” prezentującą kolekcję XVI- i XVII-wiecznych tapiserii oraz XVIII-wiecznych pasów kontuszowych, jako przykład zbiorów pochodzących z terenów Rzeczypospolitej.

Zwiedziliśmy najbardziej charakterystyczne miejsca związane z pobytami królów polskich oraz ze świetnością zamku w okresie polskim, było to 315 lat. Niemniej, tak jak wspominałem, na zamku nie zachowało się wiele materialnych śladów ich pobytu, ale mam nadzieję, że nasza opowieść chyba przywróciła trochę te czasy - podsumowuje Arkadiusz Dzikowski.

Królowie polscy rezydowali na zamku w Malborku przez 315 lat. Nie wszyscy władcy tutaj się pofatygowali, bo źródła historyczne mówią o 12 z nich.

Akcji "Darmowy listopad w Rezydencjach Królewskich" jest organizowana od 2012 r., a Muzeum Zamkowe w Malborku jest w niej debiutantem. To znakomita okazja, by przypomnieć o czasach pokrzyżackich w dziejach zamku.

- 315 lat Malbork, zamek malborski był twierdzą Rzeczpospolitej, ważnym miejscem na mapie militarnej, ważnym miejscem na mapie administracyjnej, siedzibą urzędników królewskich zarządzających dobrami królewskimi na Żuławach, a jednocześnie miejscem, gdzie Zygmunt August umieścił Komisję Morską, gdzie działała Mennica Koronna, ale przede wszystkim Malbork był rezydencją królewską - mówił podczas inauguracji akcji dr hab. Janusz Trupinda, dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku. - Chcę wyraźnie powiedzieć, że obecność zamku malborskiego w programie, w elitarnym gronie polskich rezydencji królewskich to dla nas wielki zaszczyt i honor.

Oprócz Muzeum Zamkowego w Malborku w listopadowej akcji poświęconej rezydencjom królewskim biorą udział: Zamek Królewski w Warszawie, Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Łazienek Królewskich w Warszawie i Muzeum Okręgowe w Zamku Królewskim w Sandomierzu.