Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Malbork. Pomnik z gwiazdą wciąż stoi, choć IPN w Polsce usuwa już sowieckie symbole. Czy zostanie zburzony?

Anna Szade
Anna Szade
Instytut Pamięci Narodowej rozpoczął już likwidację istniejących w Polsce śladów „wdzięczności” Armii Radzieckiej czy „braterstwa broni”, które instytucja uznaje za element propagandy komunistycznej. Na liście jest też pomnik z gwiazdą, który stoi w Malborku. Czy faktycznie zostanie wkrótce zburzony?

Miesiąc temu Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, podczas pobytu w Malborku, zaproponował, by obelisk z gwiazdą został usunięty.

Zgodnie z naszymi ustaleniami, przy ul. Sikorskiego w Malborku wciąż istnieje pomnik upamiętniający Armię Czerwoną, który oddaje cześć „bohaterom Armii Czerwonej poległym o wyzwolenie Malborka”. Niedopuszczalne jest tolerowanie w przestrzeni publicznej niepodległego państwa polskiego obiektu propagandy totalitarnej, który był jednym z narzędzi indoktrynacji i zniewolenia narodu. Jest to nie do pogodzenia z pamięcią i szacunkiem wobec naszych rodaków – ofiar zbrodniczej ideologii komunistycznej – napisał prezes IPN w piśmie, które podczas wizyty trafiło w ręce malborskiego włodarza.

Strony zadeklarowały chęć współpracy „w celu likwidacji pamiątki sowieckiej okupacji ziem polskich”. To stanowisko w sprawie pomnika z gwiazdą burmistrz Marek Charzewski przekazał malborskim radnym podczas marcowej sesji.

IPN usunie wymieniony obiekt i w jego miejsce utworzy upamiętnienie odpowiadające lokalnej społeczności, które uhonoruje pamięć o rzeczywistych bohaterach – mówił burmistrz.

Poinformował także, że wstępnie padła propozycja, by nowe miejsce pamięci poświęcone było ofiarom zbrodniczych totalitaryzmów: komunizmu i niemieckiego nazizmu.

W tym samym czasie do magistratu wpłynęły dwa inne pisma, popierające wnioski usunięcia pomnika z gwiazdą. Jedno od Wyższej Szkoły Gospodarki podpisane przez malborską dziekan Patrycję Kozłowską, drugie od Stowarzyszenia Historycznego im. V Wileńskiej Brygady AK z podpisem prezesa Patryka Pawłowskiego oraz wielu mieszkańców. Włodarz przyznał również, że do Urzędu Miasta malborczycy wysyłają też mejle, w których apelują, by pomnika nie burzyć.

W Polsce pierwsze pomniki dedykowane czerwonoarmistom już runęły, a policzono, że jest ich łącznie ok. 60. Media obiegły zdjęcia z pierwszych rozbiórek. Czy i malborska gwiazda wkrótce strącona?

W Malborku mamy jasną deklarację burmistrza, że jest gotowy do tego, by usunąć sowiecki pomnik, ale nadal czekamy na pewne formalne potwierdzenie. Bez takiego akcesu samorządowców nie jesteśmy w stanie tego zrobić – mówił przed tygodniem w rozmowie w TVP Info prezes Karol Nawrocki.

W magistracie wielkie zdziwienie po tych słowach. Bo wcześniej nie padło, że kwestia usunięcia obelisku będzie wymagała zgody Rady Miasta.
- Pytaliśmy podczas marcowego spotkania, czy musi być uchwała, ale powiedziano nam, że nie, nie jest potrzebna, bo to IPN podjął decyzję o likwidacji – mówi nam Marek Charzewski. - IPN to organizuje, zleca rozbiórkę, finansuje, podpisuje umowę z wykonawcą. Chce rozebrać, to niech rozbiera.
Jeśli chodzi o pomnik przy ul. Sikorskiego, to jest jeszcze jedna wątpliwość. Przez lata mówiło się, że teren, na którym stoi, traktowany jest wciąż jak mogiła.

- Czy nadal są tam szczątki osób, które były pochowane? Czy prezes IPN wziął to pod uwagę? - Chciałby wiedzieć radny Dariusz Kowalczyk.
Ustawa dekomunizacyjna nie obejmuje cmentarzy i znajdujących się tam pomników i ich symboli.
- Poruszaliśmy tę kwestię podczas rozmów z prezesem Nawrockim. Według IPN, miejsca przy pomniku nie ma w wykazie cmentarzy wojennych i nie ma tam szczątków wymagających ekshumacji. Instytut bierze pełną odpowiedzialność za działania na tym terenie, my nie uczestniczymy w tym procesie – tłumaczy Marek Charzewski.

Mówił o tym również w TVP Info prezes Karol Nawrocki.

Tych ok. 60 pomników, teraz jest już ich mniej, dotyka tych najbardziej brutalnych symboli, które znajdują się, co chcę podkreślić, poza cmentarzami, poza miejscami pochówku. Instytut Pamięci Narodowej nie wchodzi w przestrzenie cmentarne, w te przestrzenie, które są miejscem wiecznego spoczynku. To dotyczy tylko obelisków i upamiętnień w przestrzeni publicznej – podkreślił Karol Nawrocki.

Czy zatem wkrótce i o malborskim pomniku przy ul. Sikorskiego będziemy mówić w czasie przeszłym, bo pojawi się tam ekipa wyburzająca, jak w miejscowościach Garncarsko w województwie dolnośląskim, Międzybłocie w województwie wielkopolskim oraz w Siedlcu w województwie wielkopolskim?

Harmonogram jest ustalany na bieżąco, w zależności od działań danego dysponenta pomnika, np. władz samorządowych. Jeśli chodzi o Malbork, to nie mam niestety żadnych nowych informacji – przekazał nam Marcin Węgliński z IPN w Gdańsku.

W magistracie też nie są prowadzone żadne uzgodnienia. Dlatego pomnik przy ul. Sikorskiego jak stał, tak stoi.

Malbork. Pomnikiem z gwiazdą wymalowanym w niecenzuralne has...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na malbork.naszemiasto.pl Nasze Miasto