Duże wątpliwości budzi to, czy cyrk rozłożył się tylko na prywatnym terenie, czy również na sąsiednim gruncie, który skrywał masowy grób. Jedna działka (na niej nie było mogiły) jest bowiem własnością prywatną. Miał tam powstać hotel, ale właściciel gruntu zapowiedział sprzedaż nieruchomości. Dziś jest wynajmowana pod parking. To z nią sąsiaduje fragment ziemi należący do samorządu, na którym w 2008 roku natrafiono na masowy grób, ale wyraźnej, fizycznej granicy nie ma (w przeszłości miasto nawet wynajmowało swoją działkę na poszerzenie prywatnego parkingu).
Bernard Jesionowski, kustosz Muzeum Zamkowego, należy do osób szczególnie wrażliwych na okazywanie szacunku dla ofiar II wojny. Jego zdaniem, cyrk stanął w części na miejscu, gdzie kiedyś znajdował się grób.
- Musimy mieć świadomość pewnych zdarzeń historycznych, które nie mogą być wymazane z pamięci - ocenia. - To nie był typowy cmentarz, na którym świadomie chowano zmarłych, a bliscy składali im kwiaty pod krzyżem z imieniem i nazwiskiem. Ta mogiła powstała w skryciu, zwieziono w nocy ofiary odarte z osobowości i wrzucono do dołu jak jakieś truchło.
W Cyrku Zalewski poinformowano nas, że nikt z pracowników nie wiedział o historii terenu, ale nie zgadzają się z krytyką. - Jeżeli jest tam parking, dlaczego cyrk miałby tam nie zagościć? Czy uwłacza temu miejscu? - pytają właściciele cyrku.
- Mierzi mnie, że w tym miejscu znajduje się parking, ten plac powinien funkcjonować jako część życia miejskiego, jednak dopóki ofiarom z mogiły nie zostanie przywrócona osobowość, każda działalność w tym miejscu będzie niemoralna - uważa Jesionowski.
Wbrew informacjom części mieszkańców, burmistrz Andrzej Rychłowski twierdzi, że cyrk stanął na działce prywatnej. Dodaje też, że miasto nie planuje utworzenia specjalnego miejsca, pomnika czy postumentu, który przypominałby o ofiarach z mogiły.
- Taka tablica może znaleźć się w lub na budynku hotelu, który tam w przyszłości powstanie. Taka była umowa z właścicielem - mówi.
Tylko że dziś nikt nie jest w stanie określić, czy i kiedy hotel powstanie. Ofiary z mogiły zostały pochowane w 2009 roku na cmentarzu niemieckim pod Szczecinem.
Dziennik Zachodni / Wielki Piątek
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?