Malbork. Kronika Szkoły Podstawowej nr 2 (odc. 2). Miejscowa młodzież protestowała przeciwko "agresji USA w Wietnamie"

Lata 60. to nadal były czasy, gdy opiekę nad szkołami roztaczały państwowe przedsiębiorstwa. Właściwie do ich obowiązków należało przeprowadzenie inwestycji i wykonywanie remontów w placówkach oświatowych. Przypomnijmy, że dla Szkoły Podstawowej nr 2 rolę zakładów opiekuńczych pełniły Malborskie Zakłady Roszarnicze oraz Parowozownia PKP.

„Dużą pomoc otrzymujemy w czasie prowadzenia zajęć politechnizacyjnych w starszych klasach, młodzież bezpośrednio w zakładzie pracy poznaje procesy związane z otrzymywaniem włókna, obróbki i skrawania metali, składania i montowania zespołów. Fakt ten posiada także aspekt wychowawczy, młodzież poznaje bezpośrednio ludzi pracy, uczy się doceniać ich codzienny wysiłek włożony w rozwój naszej gospodarki narodowej” - można przeczytać w jednej z notek prasowych zachowanych w szkolnym archiwum.

Stanisław Dzikowski, kierownik SP 2, przedstawiał w tej publikacji plan zadań na rok szkolny 1965/66. Zakłady roszarnicze miały urządzić ciemnię fotograficzną, wykonać ekran przenośny do wyświetlania filmów, zrobić instalacje wodno-kanalizacyjne w pracowni gospodarstwa domowego, doprowadzić wodę do ogródka geograficznego. Parowozownia miała m.in. dostarczyć 40 ton żużlu do urządzenia bieżni na boisku sportowym, wyremontować piec centralnego ogrzewania w sali sportowej i naprawić cięższy sprzęt sportowy.

Przy okazji warto poświęcić kilka zdań roszarni. Jedno z pism przesłanych do szkoły daje niezorientowanym wiedzę, czym i na jaką skalę zajmowało się to przedsiębiorstwo państwowe. Te informacje znajdują się na firmowym druku, na którym dyrekcja zakładu złożyła napisane na maszynie życzenia na rok 1970. Dowiadujemy się więc, że Malborskie Zakłady Roszarnicze produkowały włókno konopne, pakuły konopne, tapicerkę konopną i paździerze, także na eksport – do Anglii, Belgii, Francji, Grecji, NRF (Niemiecka Republika Federalna), Izraela, Szwecji, Włoch. Słomę konopną skupowano w punktach skupu w Dzierzgoniu, Elblągu, Jałowcu (pow. sztumski), Kończewicach, Malborku, Nowym Dworze Gdańskim, Sadlinkach, Stare Dolno k. Elbląga, Wiercinach.

Dzięki kronice „dwójki” można też dowiedzieć się, co działo się w mieście w latach 60. Z kolejnej notki prasowej wyłania się oto część obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego. Mianowicie 17 kwietnia 1966 r. rozpoczęły swój bieg przez Polskę „Sztafety Tysiąclecia”, które wystartowały z Chełma, Lublina, Bogatyni i Białegostoku. Trasa tej ostatniej sztafety przebiegała przez województwa białostockie, olsztyńskie i gdańskie, także przez Malbork. Przed startem tej „Sztafety Tysiąclecia” działacze Komitetu Powiatowego Frontu Jedności Narodu w Malborku powołali komitet organizacyjny z I sekretarzem KP PZPR Kazimierzem Nowakowskim na czele. Oto szczegółowy program zapowiedziany w prasie:

• "W dniu 6 maja o godz. 17 z wszystkich gromad powiatu przed gmach Prezydium PRN w Malborku przybędą zespoły gromadzkie z meldunkami, po czym skierowane będą na centralny punkt uroczystości w rejon Pomnika Zwycięstwa (skwer przy ul. Grunwaldzkiej – dop. red.), gdzie przybędzie również sztafeta międzywojewódzka z Elbląga, przejeżdżając w Malborku ulicami: al. Wojska Polskiego, Kościuszki, Marchlewskiego i 17 Marca."
• "O godz. 18 przed Pomnikiem Zwycięstwa odbędzie się wiec ludności Malborka, gdzie między innymi oprócz przemówień gospodarzy miasta odczytany będzie apel z księgi sztafetowej, jak również zobowiązania, meldunki produkcyjne i czyny społeczne. Następnego dnia, tj. 7 maja o godz. 16 nastąpi uroczyste pożegnanie sztafety centralnej, która uda się do następnego puntu etapowego – Tczewa."
• "W dniu 8 maja z 18 punktów naszego województwa już od godz. 9.30 wyruszać będą sztafety powiatowe do centralnego punktu zbiorczego – Gdańska, gdzie na placu Zebrań Ludowych odbędzie się więc wojewódzki. Malborska sztafeta wyruszy w składzie 10 motocykli o godz. 10, aby po przebyciu 55 km zameldować się w Gdańsku."

Skoro już mowa o Pomniku Zwycięstwa, również tutaj 2 września 1966 roku odbył się „wiec solidarności młodzieży malborskiej z walczącym narodem wietnamskim”. Szkolni kronikarze z „dwójki” napisali potem, że w tym wydarzeniu wzięli udział „przedstawiciele władz partyjnych z tow. Nowakowskim na czele, przedstawiciele organizacji młodzieżowych oraz delegacja studentów wietnamskich. Licznie przybyła młodzież szkół malborskich, a wśród niej uczniowie naszej szkoły”.

SP 2 wsparła też finansowo kraj z Dalekiego Wschodu, wpłacając 400 zł na Fundusz Pomocy dla Wietnamu. Potem pismo z podziękowaniem przysłała Centralna Rada Związków Zawodowych.

Przekazanie tej kwoty oceniamy jako wyraz Waszej solidarności ze sprawiedliwą i bohaterską walką narodu wietnamskiego przeciwko krwawej agresji imperializmu amerykańskiego, o wolność swojej Ojczyzny i pokój na całym świecie. W załączeniu przesyłamy wydane przez CRZZ cegiełki, które stanowią pokwitowanie przekazanej przez Was kwoty pieniężnej – napisał sekretarz CRZZ Wiesław Kos.

„Dwójka” pomagała też w innych zbiórkach pieniędzy. Świadczy o tym podziękowanie, które przyszło w roku szkolnym 1968/69 od Komitetu Wykonawczego Budowy Pomnika – Szpitala dla Dzieci „Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie za wpłatę 340 zł.

Jakie to były czasy? Odpowiedź daje m.in. informacja z wizytacji miejskiego inspektora szkolnego Wita Smoczyńskiego, który w roku szkolnym 1969/70 spędził w lutym dwa tygodnie na kontroli placówki. Dokładnie przyglądał się pracy nauczycieli. Generalnie ocena była bardzo dobra.

Na konferencji powizytacyjnej z udziałem grona pedagogicznego inspektor „podkreślił, że w obecnej dobie nasz kraj cechuje dynamizm, zmienia się styl pracy i życie człowieka, zmieniają się również charaktery, zachowanie i zainteresowania naszych wychowanków. Zadaniem naczelnym szkoły jest więc wszechstronne przygotowanie ucznia do życia społecznego, do pracy w produkcji i różnych instytucjach, do umiejętnego organizowania sobie wolnego czasu, wypoczynku czy rozrywki. Praca nauczyciela musi iść z postępem czasu, wymaga ciągłego doskonalenia się” - można przeczytać w szkolnej kronice.

Dziękujemy dyrekcji Szkoły Podstawowej nr 2 w Malborku za udostępnienie tego cennego archiwum wiadomości i zdjęć. Ciąg dalszy nastąpi.