Malbork. Zamek i jego straty wojenne. Projekt badawczy będzie kontynuowany, bo Muzeum Zamkowe znów dostało dotację

Ten projekt badawczy w Muzeum Zamkowym w Malborku realizowany jest od 2018 r. Zaczęło się od powołania zespołu do spraw strat wojennych, którego celem jest opracowanie katalogu strat i rozproszonych zbiorów zamków w Malborku i Kwidzynie.

- Na przełomie XIX i XX wieku większość sal Zamku Wysokiego wyposażono w przedmioty budujące nastrój życia klasztornego i stołecznego splendoru. Brzemienna w skutki była decyzja podjęta przez wojskowe władze niemieckie, by muzeum i zamek włączyć w linię frontu (w 1945 r. - red.). Przedtem zamek wyznaczono na jeden z tzw. bezpiecznych punktów, w których inne instytucje kultury z Pomorza deponowały swoje zbiory w celu ich ochrony przed przewidywanymi zniszczeniami wojennymi. Z tego względu nie podjęto ewakuacji zbiorów własnych zamku. Pomiędzy wiosną a jesienią 1945 roku zaginęło wiele elementów stanowiących stałą dekorację zamku - przypomina Muzeum Zamkowe w filmie promocyjnym.

Zespół powołany przez dyrektora Muzeum Zamkowego zajmuje się ustaleniem, gdzie zbiory obecnie mogą się znajdować. Pomagają w tym dotacje pozyskiwane z MKiDN.

Poszukiwania strat wojennych i zabytków rozproszonych po II wojnie światowej są bardzo trudne i czasochłonne. W prowadzonych badaniach trudno jest liczyć na szybki i spektakularny efekt. Dlatego tak ważna jest ich ciągłość. Dofinansowanie badań ze strony Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zapewnia nam olbrzymi komfort systematycznego prowadzenia badań - wyjaśnia dr hab. Janusz Trupinda, dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku.

Dotychczas dzięki pozyskanym dotacjom przeprowadzono m.in. kwerendy archiwalne i muzealne w kraju oraz za granicą, dokonano transkrypcje i tłumaczenia pozyskanych materiałów archiwalnych, wydano też dwie publikacje. Pierwsza to materiały z konferencji zorganizowanej przez Muzeum Zamkowym w marcu 2019 roku pt. „Nowy początek. (Od)budowa kolekcji muzealnych po II wojnie światowej”. Drugie wydawnictwo (2020 r.) to przetłumaczone na polski i opatrzone komentarzem krytycznym "Sprawozdania Zarządu Towarzystwa Odbudowy i Upiększania Zamku Malborskiego" z okresu, gdy budowla była odtwarzana pod okiem Conrada Steinbrechta, a potem Bernharda Schmida.

Tegoroczna edycja projektu realizowana będzie pod nazwą „Straty wojenne zamku w Malborku - opracowanie pozyskanego materiału. Etap I”.

- Otrzymana kolejna, trzecia już dotacja, za którą jesteśmy bardzo wdzięczni, to nie tylko pozytywna ocena złożonego wniosku, ale także dotychczasowych wyników badań prowadzonych przez grono pracowników Muzeum Zamkowego w Malborku. To wyróżnienie dla nich, docenienie ich pracy, ale też olbrzymia motywacja dla nas wszystkich – komentuje Janusz Trupinda.

Bieżące informacje na temat projektu umieszczane są w specjalnie stworzonym serwisie internetowym www.straty.zamek.malbork.pl.