Ratusz w Malborku da się uratować? Miasto liczy na wsparcie z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. To już trzecia próba uzyskania dotacji

Do 31 stycznia 2023 r. ma potrwać nabór do Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Podobnie jak Polski Ład, ma być realizowany poprzez promesy inwestycyjne udzielane przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Cel, jak podkreśla rząd, jest jeden: odbudować blask zabytków w całej Polsce.
Jednym z takich obiektów na mapie kraju jest Ratusz na Starym Mieście, który przez wieki był siedzibą władz Malborka. Na zdjęciach wykonanych po 1945 r. to właśnie charakterystyczna sylwetka XIV-wiecznej budowli widoczny jest na wielkim gruzowisku, w które zamieniła się miejska zabudowa.

PRZECZYTAJ TEŻ: Malbork. Ratusz czeka na lepsze czasy? Przez inflację z 10 mln zł na ratowanie zabytkowej budowli może się zrobić nawet trzy razy więcej

Władze miasta już dwukrotnie starały się pozyskać fundusze na odrestaurowanie zabytkowego Ratusza z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Ale te misje nie zakończyły się sukcesem.

Czasem żartuję, że byłem wściekły, że z Polskiego Ładu nie dostaliśmy nic na Ratusz, a teraz nie wiem, czy nie powinienem być za to wdzięczny. Po przeprowadzeniu przetargu, to ten kosztorys, który był złożony i te środki, które mielibyśmy otrzymać, trzeba byłoby pewnie pomnożyć razy trzy – mówił nam niedawno Marek Charzewski, burmistrz Malborka.

Magistrat ma gotowy projekt i pozwolenie na budowę, czyli dokumenty niezbędne do rozpoczęcia inwestycji. Na tej podstawie oszacowana była także wartość prac. Na przełomie 2021 i 2022 r. wyceniane były na 11,7 mln zł. Już wtedy wydawało się to niebotyczną kwotą, ale przy utrzymującej się wysokiej inflacji kosztorys trzeba zaktualizować. Mówi się, że obecne minimum to 20-25 mln zł.

Dlatego tak ważne jest, by dobrze przygotować dokumenty do programu uruchomionego przez rząd. To bezzwrotne dofinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków może sięgać nawet 98 proc. wartości zadania.
Ale jest pewien problem, bo choć wnioskodawca może złożyć nawet 10 wniosków o dofinansowanie, to Ratusz jako całość nie mieści się w żadnej z kategorii Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Są w sumie trzy:

• do 150 000 zł,
• do 500 000 zł,
• do 3 500 000 zł.

Dlatego w Urzędzie Miasta próbują poszatkować przedsięwzięcie, dopasowując do warunków naboru.

Najważniejsza jest kwestia podziału zadania na mniejsze etapy. Tak się składa, że program przewiduje możliwość złożenia do 10 wniosków – tłumaczy nam Marek Charzewski.

W magistracie liczą na wsparcie głównie pomorskich polityków, by Ratusz i jego potrzeby jakoś się przebiły w konkursie na dotacje. Obiekt jest naprawdę w złym stanie Budowlę i od dołu atakuje go wilgoć, bo pełno jej w piwnicach, ale nie inaczej jest od góry, bo przydałyby się prace na dachu.

Wie o tym doskonale m.in. Karol Rabenda, wiceminister aktywów państwowych. W grudniu ubiegłego roku władze „przegoniły” go przez wszystkie ratuszowe pomieszczenia, by przekonał się, że dobrze nie jest.
- Zawsze staram się pomagać Malborkowi, ale też i innym. Nie udało się w Polskim Ładzie, choć pracowaliśmy dużo. Podejrzewam, że to miało związek z edycją dedykowaną zabytkom. W tamtych konkursach Polskiego Ładu nie było priorytetyzacji. Wiadomo, że większość samorządów składała wnioski na drogi czy kanalizację, ale miało związek z planowaną nową edycją właśnie na ratowanie zabytków – słyszymy od Karola Rabendy.

PRZECZYTAJ TEŻ: Malbork. Zabytkowy Ratusz da się uratować z Polskiego Ładu? W piwnicach w szachy grywał poseł Tadeusz Cymański. Szepnie słówko w stolicy?

Warto jednak pamiętać, że z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków można będzie sfinansować także obiekty, które są w innych rękach.
- To zabytki, które nie są we władaniu miasta, ale są w mieście, więc jest też możliwość, by składać wnioski – przypomina wiceminister.

Jak może to wyglądać w praktyce?

Wiemy, że miasto może złożyć 10 wniosków i w ramach tego mogą startować też podmioty prywatne. Na pewno jeszcze nagłośnimy sprawę, bo rozumiem, że będzie to wniosek zbiorczy miasta – usłyszeliśmy od Jana Tadeusza Wilka, wiceburmistrza Malborka.