Malbork. Obchody 81 rocznicy wybuchu II wojny światowej pod pomnikiem Celników Polskich w Kałdowie [ZDJĘCIA]

W malborskim Kałdowie znajduje się jedyny w naszym kraju pomnik Celników Polskich, dlatego to miejsce jest najważniejsze dla Krajowej Administracji Skarbowej, gdy nadchodzi 1 września. Zresztą, Magdalena Rzeczkowska, szefowa KAS, a chwilę później burmistrz Malborka Marek Charzewski przypomnieli, dlaczego tak jest.

- Przychodząc tutaj, w sposób szczególny wspominamy inspektorów służby celnej, którzy jako pierwsi stawili czoło hitlerowskiej agresji. Już w maju 1939 r. w wyniku działań niemieckich został spalony budynek, w którym urzędowali celnicy. Przenieśli się do dwóch wagonów na bocznicy kolejowej i 1 września 1939 r. parę minut po godz. 4 jako pierwsi zostali ostrzelani z pociągu pancernego przejeżdżającego w kierunku Szymankowa. Dwóch celników zostało rannych, a chwile później w Szymankowie kolejni inspektorzy zostali, niestety, zamordowani. My dziś oddajemy hołd wszystkim, którzy polegli - mówił burmistrz Marek Charzewski.

Ale najpierw przemawiali goście. List od prezydenta Andrzeja Dudy przeczytał Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.

Łączę się z państwem w bolesnej refleksji i modlitwie, wspólnie oddając cześć bohaterom wrześniowych walk oraz wszystkich bojów na wojennych frontach. Gromadzą się dziś państwo w miejscach, gdzie rozegrały się pierwsze dramatyczne wydarzenia II wojny światowej. Malbork, Szymankowo, Tczew są jak stacje-symbole polskiej martyrologii i polskiego bohaterstwa. Obrona mostów tczewskich obok obrony Westerplatte i ataku niemieckiego lotnictwa na bezbronny Wieluń na zawsze zapisała się na kartach polskiej i światowej historii jako początek wojennych zmagań i wojennej gehenny - czytał minister Dera.

Z kolei słowa od premiera Mateusza Morawieckiego przekazał poseł Kazimierz Smoliński.

- Dziękuję za dbanie o prawdę o tej wielkiej zbrodni na naszym narodzie, której skutki, nie tylko materialne, ale przede wszystkim ludzkie, odczuwamy do dzisiaj. Bez prawdy i świadomości przeszłości nie można budować trwałego pokoju między narodami. Musimy więc zrobić wszystko, by ten straszny czas zaprzeczenia ludzkiej godności już nigdy nie powrócił, by błędy popełnione dekady temu nie zostały powtórzone. To wielkie zobowiązanie wobec ofiar i kolejnych pokoleń - czytał Kazimierz Smoliński.

Wśród gości znalazł się też Marian Banaś, prezes Najwyższej Izby Kontroli.

- Są w życiu każdego człowieka, narodu i państw wartości, za które nie ma ceny. Dla nas, Polaków, takimi wartościami są i były wartości chrześcijańskie, umiłowanie Ojczyzny i tradycja. Ich znaczenie poznajemy w sytuacjach krytycznych - zagrożenia życia, w takich chwilach, kiedy rzeczywiście stoimy w obliczu wyboru: żyć czy umierać. W 1939 roku 1 września Polacy zdali egzamin z tej próby. Zdali egzamin również nasi bracia, celnicy, wobec olbrzymiego zagrożenia ze strony barbarzyńskich Niemiec i sowieckiej Rosji 17 września. Uczmy się na ich przykładzie wierności Polsce. Chwała i cześć bohaterom - stwierdził Marian Banaś.

Szefowa Krajowej Administracji Skarbowej dodała, że "pielęgnowanie i utrwalanie pamięci o tamtych wydarzeniach jest naszym obowiązkiem".
- I mam nadzieję, że świadectwo patriotyzmu wrześniowych bohaterów będzie wzorem do naśladowania dla kolejnych pokoleń. Chlubnej historii polskiej administracji skarbowej należy oddać cześć - dodała.

Burmistrz Marek Charzewski przypomniał, że każda taka rocznica to okazja do oddania czci i upamiętnienia bohaterów i cywilnych ofiar, "do podziękowania im, że dziś możemy żyć w wolnej, niepodległej Polsce". Włodarz stwierdził również, że to bardzo ważna "lekcja powtórzeniowa".

Zróbmy wszystko, żeby koszmar wojny więcej się nie powtórzył - powiedział Marek Charzewski.

Wieńce i wiązanki kwiatów złożyli m.in. przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, przedstawiciele wielu służb mundurowych, kolejarze, kombatanci. O ceremoniał wojskowy zadbała kompania honorowa 22 Baza Lotnictwa Taktycznego, a oprawę muzyczną - orkiestra dęta Morskiego Oddziału Straży Granicznej. Nie mogło zabraknąć troski o środki ostrożności sanitarnej. Przy wejściu na teren uroczystości można było zdezynfekować dłonie, a na tych, którzy ich nie mieli, czekały jednorazowe maseczki.