Malbork. Kronika dawnego "Ekonomika" (odc. 2). To działo się w szkole i mieście w latach 70. ubiegłego wieku

W galerii powyżej można obejrzeć zdjęcia i wpisy ze szkolnych kronik „Ekonomika” od roku szkolnego 1973-74 do roku 1975-76. Z zachowanych artykułów prasowych można dowiedzieć się ciekawych rzeczy nie tylko o życiu szkoły, ale też o tym, co działo się w mieście.

Bulwar nad Nogatem zrobiony też w czynie społecznym

Obecnie uwaga mieszkańców skupiona jest na bulwarze nad Nogatem. Wtedy było podobnie, o czym donosiły gazety. „Głos Wybrzeża” z 1 października 1973 r. pisał, że „dzień wcześniej pomimo deszczu na terenie miasta i powiatu malborskiego do realizacji czynu partyjnego stanęło ponad 2200 członków i kandydatów partii”.

W Malborku największe zmasowanie prac wystąpiło na bulwarze nad Nogatem. Pracowało tam ponad 650 członków partii, ok. 50 bezpartyjnych i 40-osobowa grupa zetemesowców z Liceum Ekonomicznego. Ręczne prace ziemne wspomagał ciężki sprzęt budowlany i transportowy. Na bulwarze uporządkowano skarpy, ułożono 650 m elektrycznego kabla oświetleniowego na dolnym tarasie, zasadzono drzewka i krzewy oraz ustawiono ławki. Dzięki czynowi partyjnemu mieszkańcy Malborka będą mogli odbywać jesienne spacery już na całkowicie uporządkowanym bulwarze – pisał „Głos Wybrzeża”.

„Dziennik Bałtycki” z 2 listopada 1973 r. informował, że nie tylko uczniowie Liceum Ekonomicznego, ale i Technikum Mechanicznego w Malborku czynnie uczestniczyli w upiększaniu miasta.

Nawiązali oni kontakt z Prez. MRN w Malborku i począwszy od października wykonują w czynie społecznym prace na rzecz swego miejsca zamieszkania. Codziennie na bulwarze nad Nogatem spotkać można było uczniów dwóch klas licealnych. Do tej pory wykonali 650-metrowy wykop i ułożyli na przestrzeni 450 m kabel elektryczny, ustawiając ponadto słupy. Po zakończeniu robót oświetleniowych młodzież podejmie się budowy promenady spacerowej o szerokości 3,5 m. Zbudowana ona zostanie w okolicy plaży i mostu drogowego i ciągnąć się będzie aż do zamku. W tym roku młodzież będzie pracowała nad wykonaniem podkładu do asfaltowania drogi. Całość prac specjalistycznych wykonają malborskie przedsiębiorstwa – poinformował „DB”.

„Głos Wybrzeża” wrócił do tematu 26 czerwca 1974 r., przekazując swoim czytelnikom, że „na bulwarze nad Nogatem zakończono już tegoroczne prace społeczne.”

Akcentem końcowym była całodzienna praca w dniu 19 czerwca 360-osobowej grupy młodzieży z Liceum Ekonomicznego. Pozostało do zrobienia jeszcze kilka drobnych prac kosmetycznych, m.in. uformowanie końcówki dolnej skarpy i wysianie trawy. Nie wszystko jednak można wykonać w ramach prac społecznych. Np. nie można było tym sposobem wykonać asfaltowej promenady spacerowej wzdłuż bulwaru. Promenadę tę mieli wykonać pracownicy PPGKiM w Malborku - pisał „Głos Wybrzeża”.

Autor tekstu nie pozostawił suchej nitki na tym malborskim przedsiębiorstwie. Napisał, że zakład nie wywiązał się ze swych zobowiązań.

"Dotychczas bowiem ułożono asfalt na odcinku długości tylko 230 m. Tymczasem cała promenada ma mieć długość 1050 m. Spodziewamy się, że PPGKiM jak najszybciej nadrobi te zaległości. Czekają na to niecierpliwie mieszkańcy Malborka, którzy upodobali sobie bulwar nad Nogatem jako miejsce spacerów i wypoczynku" – napisano w "Głosie Wybrzeża".

Wykopki na piątkę z plusem. Zarobili na wycieczki

Młodzież z „Ekonomika” narobiła się też przy wykopkach. Pisał o tym „Głos Wybrzeża” w wydaniu z 17 października 1973 r. w artykule „Pracowali na piątkę z plusem”, przekonując, że „stało się już dobrą tradycją, że młodzież szkół średnich i zawodowych pomaga co roku rolnikom w pracach jesiennych”.

Witold Hrynkiewicz, dyrektor Liceum Ekonomicznego w Malborku, przekazał, że jego uczniowie pracowali w PGR Zielonki, Żuławka i Koniecwałd w powiecie sztumskim oraz w Lasowicach Wielkich i Dębinie w pow. malborskim. Każda klasa wyjeżdżała przez sześć dni. W sumie w okresie od 16 września do 6 października uczniowie przepracowali 2100 dni roboczych. Pomagali im także rodzice.

Młodzież pracowała na przysłowiową piątkę z plusem. Świadczą o tym zarobione przez poszczególne klasy kwoty pieniężne. Np. zespół klasy IIIc zarobił około 16 tys. zł, a klasy IVa ponad 12 tys. zł – czytamy w artykule.

Na co poszły zarobione pieniądze? Dyrektor szkoły wyjaśnił, że klasy pierwsze planują pod koniec roku szkolnego kilkudniowy biwak w malowniczych miejscowościach pow. malborskiego i sztumskiego. Klasy drugie – wyruszą na wycieczki krajoznawcze po województwie, a uczniowie klas trzecich – po kraju. Klasy maturalne fundują sobie wojaże zagraniczne.

Harcerki po wyborach odprowadzały do domu

W „Ekonomiku” działał szczep harcerski o nazwie „Kosmos”, natomiast w tamtym okresie miało miejsce wydarzenie istotne dla całego Hufca ZHP Malbork. Z notatki w „Wieczorze Wybrzeża” można się dowiedzieć, że uchwałą Prezydium Powiatowej Rady Narodowej nadano mu imię Bohaterów Ludowego Lotnictwa Polskiego. Wcześniej, w ramach akcji „Skrzydła”, zuchy i harcerze „poznawali historię walk powietrznych i dowiadywali się o lotniczej służbie ojczyźnie w czasie pokoju”.

Młodzież realizowała również zadania związane z powszechnym systemem samoobrony – przez zdobywanie odznak MOSO i sprawności „Lotnika”, „Wicherka”, „Przyjaciela Żołnierza” i in. - pisał „WW”.

Nadanie imienia było połączone z podsumowaniem akcji „Skrzydła”, odbyły się uroczysty apele i defilada harcerzy.

Kolejne ogólne wydarzenie. 9 grudnia 1973 r. przeprowadzone zostały wybory do rad narodowych. Siedzibą jednej z komisji wyborczych było Liceum Ekonomiczne. W szkolnej kronice można przeczytać, że od strony organizacyjnej zaangażowali się uczniowie. W dniu wyborów harcerki pełniły dyżur przy telefonie, pomagały starszym osobom przy wchodzeniu do lokalu wyborczego, odprowadzały do domu. Dwa dni później o wyborach w Malborku pisał „Dziennik Bałtycki”:

Tradycyjnie pierwsi oraz najstarsi wyborcy otrzymali symboliczne kwiaty. Każdy głosujący był przekonany, że udziela mandatu ludziom, którzy nie zawiodą i dołożą maksimum wysiłku, aby jeszcze lepiej realizować zadania społeczno-gospodarcze miasta i powiatu.

Dziewczęta z Liceum Ekonomicznego gwiazdami „Filipinki”

„Ekonomik” trafił też na łamy poczytnego czasopisma „Filipinka” w związku ze szkolnym kodeksem nazwanym „Nasz ideał młodości”, podpisanym 30 kwietnia 1973 r. Autorka tak rozpoczęła swój reportaż tak:

Kłócili się o ten kodeks przez cały rok. Pierwsza wersja wydała im się zbyt patetyczna, ogólnikowa. Za dużo słów, za mało sensu! Ten kodeks to zbiór truizmów, pełno w nim filozofii i pouczeń, a za mało konkretów. Pytali, dlaczego jest tylko króciuteńka wzmianka o samopomocy uczniowskiej, przecież to jest bardzo ważna sprawa. Oburzali się na nierealność niektórych haseł, krytykowali ich literackie rodowody. Czy ciągle wzorem do naśladowania muszą być bohaterowie Żeromskiego? - zapytywali. Przecież jest rok 1973! Radzili: niech kolegium przysiądzie jeszcze fałdów i napisze ten kodeks od nowa. Tylko żeby w nim wszystko trzymało się ziemi. I komitet redakcyjny przedstawił szkole nową wersję kodeksu. Znowu rozpoczęły się spory i starcia.

Autorzy szkolnej kroniki napisali, że „tego numeru >>Filipinki<< zabrakło w kioskach Ruchu w Malborku: „Czytano zachłannie, dyskutowano gorąco, sprawdzano, czy wszystko zostało zapisane. O zdjęciach też mówiono...”.

W Malborku lokomotywa urwała tył autobusu, którym jechały uczennice

Rok szkolny 1975/76 zaczyna się od informacji o awansie dyrektora Witolda Hrynkiewicza. Opuścił „Ekonomik”, przyjmując posadę kuratora oświaty i wychowania w województwie elbląskim.

W tamtym okresie społeczność szkolna przez pewien czas żyła sprawą wypadku autobusu wiozącego uczennice LE. W kronikach zachowała się notka prasowa, z której krzyczy tytuł: „Powiało śmiercią. Lokomotywa urwała tył autobusu”. Doszło do tego na przejeździe kolejowym w Malborku, ale autor nie podaje, w którym dokładnie miejscu.

Z tekstu wynika, że autobus komunikacji miejskiej, wynajęty przez Liceum Ekonomiczne w Malborku, w którym jechały 22 uczennice z zajęć wychowania fizycznego, znalazł się tuż przed przejazdem w momencie, gdy dróżnik opuszczał zapory.

Kierowca zauważył jednocześnie zbliżający się pociąg, ale uznał, że nie ma szans zatrzymania się na śliskiej drodze. Zdecydował się więc dodać gazu, aby przejechać przed pociągiem. Zabrakło jednak ułamka sekundy – lokomotywa uderzyła w tylną część autobusu i urwała ją – można przeczytać w artykule. - Jedną z dziewcząt wyrzuciło z wozu wraz z siedzeniem do zaspy śniegu w odległości około 20 m, co ją uratowało. Inna uczennica siedząca z tyłu doznała jedynie potłuczeń, choć otarła się o śmierć. Poza tym nikomu nic się nie stało. Katastrofa pociągnęła za sobą godzinną przerwę w ruchu kolejowym i drogowym.

Przy artykule znajduje się dopisek szkolnego kronikarza, że uczennica wróciła do zdrowia po kilkutygodniowej kuracji.

W galerii zdjęć powyżej można obejrzeć zdjęcia m.in. z uroczystości rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego, studniówek, matury, wycieczek, występów artystycznych, pochodów 1-majowych itd. Uwagę mogą przykuć ujęcia, na których widać posąg Lenina. W czasach Polski Ludowej była to siedziba lokalnych władz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, czyli Dom Partii. Na fotografiach została uwieczniona konferencja wyborcza Związku Bojowników o Wolność i Demokrację Koła Śródmieście Malbork. W przerwach występował chór LE prowadzony przez Zuzannę Rodziewicz. Obecnie to sala koncertowa szkoły muzycznej.

Zapraszamy do galerii powyżej. Za udostępnienie kronik dziękujemy dyrekcji Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 3 w Malborku. Ciąg dalszy nastąpi.