Konserwator Dariusz Chmielewski z Gdańska, opracowując orzeczenie konserwatorskie niezbędne do planowanego remontu zabytku, natrafił na interesujący ślad dotyczący kościoła św. Mateusza w Nowym Stawie. Mógłby on świadczyć, że tzw. kolegiata żuławska pochodzi nie z XV, a z XIV. A taki fakt jeszcze podniósłby i tak wysoką wartość historyczną obiektu.
Dariusz Chmielewski hipotezę opiera na przedwojennych badaniach dotyczących historii Pomorza. W Bibliotece PAN w Gdańsku natrafił na ciekawą informację zawartą w publikacji z 1919 r., stanowiącej część wielkiego katalogu zabytków Prus Zachodnich.
- Tom dotyczący powiatu malborskiego opracowany został przez Bernharda Schmida. Wymienia on dokument źródłowy, z którego wynika, że w 1400 roku Krzyżacy kupili 10 000 dachówek na dach kościoła św. Mateusza - mówi Dariusz Chmielewski. - W tej publikacji autor powołuje się na księgę konwentu zakonu krzyżackiego, na stronę 29.
Wydaje się więc logiczne, że w momencie zakupu dachówek stał już korpus nawowy kościoła (wieże od zachodu, zakrystia, kruchta północna są późniejsze od korpusu).
- W ówczesnych czasach materiały ceramiczne były niezwykle drogie i nie kupowano by ich po to, żeby leżały na placu latami. Dlatego moim zdaniem, kościół jest starszy niż z 1400 roku - dodaje Chmielewski.
Nawet jeśli tak jest, trudno będzie bez innych dokumentów źródłowych ustalić datę rozpoczęcia budowy. Konserwator zachęca nowostawskiego proboszcza, by wystąpił z wnioskiem o zmianę wpisu w rejestrze zabytków. Starszy wiek kościoła zwiększałby bowiem szanse na dotacje na prace konserwatorskie.
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
