Bezpłatna komunikacja w Malborku będzie utrzymana, ale ile pieniędzy potrzeba na nią w 2023 roku?

Mija 11 miesięcy od wprowadzenia w Malborku bezpłatnej komunikacji zbiorowej. Niektórzy radni od razu prostują, że przecież „nie ma nic za darmo” i nazywają miejski transport „bezbiletowym”.

Bezpłatne nie równa się darmowe. My nic mieszkańcom nie dajemy, my decydujemy, jak wydać ich pieniądze – podkreśla radny Dariusz Rowiński.

Mniejsza o nazwę, gdy gołym okiem widać, że coś się w "zbiorkomie" w Malborku zmieniło. Przede wszystkim, autobusy nie jeżdżą puste w ciągu dnia. Jeszcze wieczorami zdarza im się „wozić powietrze”, ale stwierdzenie, że mieszkańcy przyzwyczaili się do tego rozwiązania, jest jak najbardziej prawdziwe.

Potwierdzają to zresztą dane, jakimi dysponuje Miejski Zakład Komunikacji w Malborku sp. z o.o., który w całości należy do miasta. W 2021 r. średnio w miesiącu firma przewoziła 64,2 tys. osób. W 2022 r. było to 85,7 tys. osób. Bo przecież przez pierwsze pół roku jazda była płatna, więc kasowanie biletu za przejechanie kilku przystanków za 3,30 zł niektórym zupełnie się nie opłacało.

Czy 335 dni od komunikacyjnej rewolucji władze miasta szykują mieszkańcom jakieś niespodzianki? Nie chodzi wcale o „dzień pieszego pasażera” w pierwszą rocznicę wprowadzenia legalnej jazdy na gapę dla wszystkich. Właściwie w autobusie niemal dzień w dzień takie słyszy się rozmowy, że „to pewnie tylko do czasu”, bo „przecież wiadomo, że im zabraknie pieniędzy”.

Po pierwsze, nie zamierzamy się wycofywać z bezpłatnej komunikacji dla pasażerów, bo to dobre i skuteczne rozwiązanie. Przecież w ślad za nami idą kolejne miasta. Prócz Tczewa, jeszcze jedno miasto też się do nas zwróciło, że chce wprowadzić takie rozwiązanie. W mieście tej wielkości, co Malbork, można sobie na to pozwolić. Większy ośrodek tego tematu nie udźwignie, tam komunikacja musi być odpłatna – słyszymy od Jana Tadeusza Wilka, wiceburmistrza Malborka.

Pytanie, czy udźwignie to Malbork.

W tym roku w budżecie miasta zapisano na sfinansowanie transportu zbiorowego 4 mln zł. W 2022 r., jak wynika z oficjalnego sprawozdania finansowego miasta, do MZK trafiło z budżetu 3 139 264 zł. A przecież przez sześć pierwszych miesięcy 2022 roku przewoźnik sprzedawał jeszcze bilety. Kokosów z tego nie było, bo mówiło się, że w ciągu całego roku wpływy firmy z biletów to ok. 1,2 mln zł. Ale teraz spółka nie zarabia z tego tytułu nic.

Według mnie, budżet dla MZK jest niedoszacowany. Nie wiem, czy to celowe, czy niecelowe, ale kwota, która jest zapisana w uchwale budżetowej, będzie niewystarczająca – wieszczył parę miesięcy temu radny Jacek Markowski, wiceprzewodniczący Rady Miasta.

Przed wprowadzeniem darmowej komunikacji miejskiej radni posługiwali się raportem przygotowanym przez MZK.

Tam zapisano wysokość środków, które sprawiały, że było to możliwe do zrealizowania – uważa radny Rowiński.

Ta realna kwota, którą zawierała analiza przygotowana na zlecenie miejskiej spółki, to ciut ponad 6 mln zł. A przecież prognozy przedstawiane Radzie Miasta w pierwszej połowie 2022 r. przez MZK nie przewidywały jeszcze późniejszej wysokiej inflacji, rosnących kosztów energii elektrycznej, paliwa i innych wydatków, składających się na finansowanie transportu zbiorowego.

W 2022 r., jak wynika z "Raportu o stanie miasta", koszt obsługi komunikacji miejskiej wyniósł 6 mln 933 tys. zł, rok wcześniej było to niecałe 5 mln 409 tys. zł. Nie trzeba więc być ekspertem, by stwierdzić, że 4 mln zł, którymi chciałyby się wykpić władze miasta, to za mało, by zachować status quo.

Nie zostawimy spółki samej, bo to jest nasze przedsiębiorstwo. Na bieżąco monitorujemy i nic na razie złego się nie dzieje – zapewnia Jan Tadeusz Wilk.

CZYTAJ TEŻ: W autobusach MZK Malbork wrócą bilety? Pasażerowie się tego boją

Władze Malborka jednocześnie przyznają, że przed końcem roku „trzeba będzie poszukać dodatkowych środków”. Radni wcześniej proponowali coś innego: by przed rezygnacją z biletów zreformować siatkę połączeń. Może autobusy kursowałyby rzadziej, ale docierałyby tam, gdzie faktycznie są potrzebne, a koszty mogłyby być niższe.

Małgorzata Zemlik, prezes MZK, odpowiadała wówczas na takie sugestie, że wielkiego pola manewru do cięć nie ma. Firma wykonuje rocznie ok. 600 tys. km, ale z tego 400 tys. km musi przypaść na dwie linie: nr 1 i nr 6. A to dlatego, że taki limit został wpisany w projekt, dzięki któremu udało się pozyskać unijne dofinansowanie na zakup 6 autobusów elektrycznych. Dlatego przez najbliższych kilka lat jakakolwiek ingerencja w kursowaniu na tych trasach oparłaby się o Centrum Unijnych Projektów Transportowych, rządową instytucję zarządzającą funduszami pochodzącymi z Unii Europejskiej.

Póki co, zmian w rozkładach jazdy można spodziewać się w Malborku od wakacji. Wtedy zwykle „wypada” kilka porannych kursów, gdy uczniowie jeżdżą do szkół, i popołudniowych, gdy po zakończeniu lekcji wracają do domu.