W Malborku odbył się spacer z okazji Międzynarodowego Dnia Przewodnika Turystycznego. Szlakiem średniowiecznych zabytków Starego Miasta

Międzynarodowy Dzień Przewodnika Turystycznego został ustanowiony 21 lutego 1989 r. podczas III Konwencji Światowej Federacji Stowarzyszeń Przewodników Turystycznych, która odbyła się w Nikozji na Cyprze. Jego ideą jest nieodpłatne oprowadzanie mieszkańców i turystów. W Malborku ponad 40 osób wzięło udział w niedzielnym spacerze szlakiem zachowanych średniowiecznych budowli. Grupę oprowadził Adam Chęć, przewodnik malborskiego oddziału PTTK. Objaśnił m.in. kwestię wieku miasta.

- Data nadania aktu lokacyjnego dla Malborka to rok 1286. Ale bardzo długo, jeszcze w latach 80. XX wieku, za datę powstania miasta uznawano rok 1276. Przy wjazdach do Malborka były nawet takie reklamy: „700-lecie miasta Malborka 1276-1976”. Nieżyjący już prof. Jan Powierski, jeden z najwybitniejszych mediewistów polskich, zajmujący się głównie Pomorzem i dziejami zakonu krzyżackiego, napisał artykuł, w którym uzasadnił bardzo dokładnie, że rok 1276 to była jednak jakaś pomyłka i przesunięto tę datę o 10 lat – mówił Adam Chęć.

Spacer rozpoczął się przy kościele parafialnym pw. św. Jana Chrzciciela.

Bardzo prawdopodobnie kościół stał tutaj już przed założeniem miasta, ponieważ w przywileju lokacyjnym miasta pochodzących z roku 1286 wzmiankowany już jest proboszcz Gerard. Nie znamy tej pierwszej formy, być może była to budowla drewniana czy miała formę gotycką, ale trochę inną, niż widzimy teraz – opowiadał Adam Chęć.

Kościół ucierpiał podczas wojny trzynastoletniej (1454-1466).
- I to, co dzisiaj widzimy, jest to forma z okresu, kiedy Malbork był już w granicach Prus Królewskich. Powstała od mniej więcej lat 70. XV wieku do lat 20. XVI w., kiedy ostatnie sklepienie zostały założone. Kościół ma formę późnogotycką, jest to hala trójnawowa – wyjaśniał Adam Chęć.

CZYTAJ TEŻ: Spacer z przewodnikiem PTTK Malbork po "jednej ulicy, która skrywa wiele historii"

Na trasie spaceru znalazła się też Szkoła Łacińska, której średniowieczne fragmenty sięgają lat 80. XIV wieku, a także obie bramy miejskie jako pozostałość fortyfikacji, gdy miasto było otoczone murami obronnymi. Brama Garncarska była też nazywana Elbląską ze względu na kierunek, w którym była ustawiona, bądź Świętego Ducha, ponieważ w pobliżu znajdował się Szpital Świętego Ducha (na terenie obecnego skweru Żołnierzy Wyklętych, w okolicy lokalu z kebabem). Z kolei – jak opowiadał Adam Chęć – Brama Mariacka nazywana była Sztumską, a także Przewozową lub Brodową, bo w pobliżu - za murami miejskimi - był bród na rzece, z którego korzystano do czasu wybudowania mostu na wysokości zamku. A Brama Mariacka dlatego, że w środku znajdowała się kaplica pod wezwaniem Matki Boskiej.

Na trasie oczywiście nie zabrakło Ratusza Staromiejskiego.

Bez cienia przesady można powiedzieć, że oprócz zamku jest to drugi gotycki obiekt najważniejszy dla dzisiejszego miasta ze względu na walory artystyczne. Co bardzo istotne, jest to obiekt, który w bardzo niewielkim stopniu został przebudowany i przekształcony. Tak dobrze zachowanych dawnych ratuszów nie ma zbyt dużo na naszych terenach. Można powiedzieć, że prawie wszystko jest średniowieczne oprócz dobudówki, która powstała w 1729 roku - mówił Adam Chęć.

Jak wyjaśnił przewodnik, na początku władze miejskie spotykały się w kościołach czy nawet w prywatnych kamienicach. Później decydowano się na budowę osobnych budynków municypalnych jako symbolu niezależności miasta.

- Bardzo często mówi się też o ratuszu jako „zamku mieszczan”, a to dlatego, że miał również walory obronne. Skupiał więc kilka funkcji – jak sądownicza, siedziba rady, więzienie, wieża obserwacyjna. Tu akurat mamy małą wieżyczkę, która pierwotnie wyglądała trochę inaczej. Wokół niej znajdował się ganek, z którego można było obserwować okolicę, ewentualnie sygnalizować zbliżanie się wrogów. Był to prawdopodobnie najwyższy punkt w mieście, oczywiście nie licząc wieży zamkowej, ale zamek był odrębnym organizmem – opowiadał Adam Chęć.

Zachowany do dzisiaj ratusz jest prawdopodobnie drugą formą budowlaną w tym miejscu.

- Pierwotnie, być może, był tu jakiś tymczasowy budynek albo drewniana zabudowa. Ten ratusz powstał prawdopodobnie po roku 1380. Mamy tutaj ciekawe nawiązanie do zachodniej fasady Pałacu Wielkich Mistrzów. Można przypuszczać, że architekt i budowniczy zatrudniony przy budowie pałacu na zamku mógł też być architektem ratusza – mówił Adam Chęć. - Praktycznie wszystkie kondygnacje wyposażone są w sklepienia gotyckie, także piwnice. Po prawej stronie znajduje się tutaj wejście do tzw. piwnicy rajców. Tutaj jeszcze praktycznie do nadejścia frontu działań wojennych w czasie II wojny światowej funkcjonowała taka restauracja, która nazywała się „Ratskeller”, czyli piwnica ratuszowa.

Spacer zakończył się w wieży ciśnień na pl. Słowiańskim, gdzie uczestnicy mogli jeszcze obejrzeć prezentację multimedialną na temat wcześniej zobaczonych obiektów. A PTTK zaprasza już na dziewiątą edycję „Spacerów z przewodnikiem”, która odbędzie się w wakacje.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź "Dziennik Bałtycki" codziennie. Obserwuj dziennikbaltycki.pl!